Chuột đồng được biết đến là loài vật hay phá hoại mùa màng của bà con. Vì vậy, người dân vùng lúa Yên Thành đã có cách “trị” loài vật đáng ghét này bằng cách chế biến chúng thành món ẩm thực có một không hai. Tại nơi đây, thịt chuột đã trở thành một đặc sản bổ dưỡng mà nhiều người thành phố có tiền cũng chưa chắc đã mua được. Người dân hiểu được những tập tính, thói quen của loài động vật gặm nhấm này. Và từ đó, họ đã sáng tạo ra nhiều biện pháp bắt chuột một cách dễ dàng. Vậy nên, không có gì bất ngờ khi dù trẻ nhỏ tuổi nhi đồng ở đây cũng có thể trở thành một tay săn chuột cừ khôi.
Yên Thành – vùng quê nổi tiếng với món đặc sản thịt chuột đồng
Huyện lúa Yên Thành (Nghệ An) từ lâu được người dân gắn với biệt danh là “dân thịt chuột”. Bởi đây là vùng quê nổi tiếng có món thịt chuột đồng nức tiếng “có một không hai”. Những ngày này, khi đi qua một số cánh đồng lúa ở huyện Yên Thành, sẽ dễ dàng bắt gặp từng nhóm từ người lớn đến trẻ con săn chuột trên đồng. Sau những ngày mưa lụt, nước ở các cánh đồng dâng lên. Điều này khiến chuột đồng phải tìm chỗ để tránh hoặc chui vào các hang ở bờ ruộng để trú ngụ. Lúc này cũng là thời điểm thích hợp để những thợ săn chuột “hành nghề”.
Dụng cụ để săn chuột cũng rất đơn giản. Bao gồm: cuốc, xô múc nước và một chiếc bao để đựng chuột. Theo những thợ săn có kinh nghiệm, muốn săn được chuột hiệu quả thì phải biết tập tính của nó. Cụ thể như: nơi thường trú ngụ nhiều, bắt chuột vào thời gian nào là hợp lý… Thông thường có rất nhiều cách để bắt chuột đồng hiệu quả. Ví dụ như: đổ nước, dùng cuốc đào hoặc lợi dụng mực nước ngập sau mưa lớn. Chuột sẽ chủ động ra khỏi hang trèo lên các gò đất, cây xanh…
Một số phương pháp bắt chuột đồng hiệu quả
Đối với cách đổ nước, hang chuột thường có rất nhiều ngách. Người săn chuột chỉ cần lấy đất dẻo hoặc bùn non bịt các ngách còn lại. Rồi sau đó chọn hang chính lấy xô múc nước đổ vào. Khi hang đầy nước sẽ khiến chuột bị ngạt, nên chuột phải tìm cách ra ngoài. Lúc này, đa số chuột đã bị ướt lông nên khó chạy nhanh. Nhờ vậy mà người ta có thể bắt chúng dễ dàng. Tuy nhiên cũng có những con lao nhanh ra khỏi hang rồi nhảy xuống ruộng tìm đường thoát thân. Điều này khiến việc tìm kiếm của các thợ săn gặp không ít khó khăn.
Đối với cách dùng cuốc đào thì nhóm thợ săn thường “bày binh bố trận” trước. Một người sẽ dùng cuốc đào hang. Còn ba, bốn người đứng xung quanh chờ chuột ra bằng nhiều cách để bắt. Ví dụ như: dùng tay không, gậy gộc đánh chết… Bên cạnh đó, phương pháp lợi dụng chuột bị ngập nước sẽ leo lên cây, các gò đất cao. Cho nên dùng phương pháp này khi bắt cũng rất hiệu quả. Theo tập tính, chuột đồng thường sống theo tập thể. Vì vậy mà có những hang chỉ có 2 – 3 con. Nhưng có những hang có thể chứa khoảng 10 – 15 con.
Chia sẻ của những tay săn chuột cừ khôi của làng
Anh Thái Hữu Thập (SN 1980, trú tại xã Xuân Thành, huyện Yên Thành) là một tay săn chuột có tiếng trong vùng. Anh cho biết: “Cứ sau mỗi mùa gặt, tôi và anh em lại ra các cánh đồng để săn chuột. Sau vụ mùa, chuột thường rất béo. Nên chúng được chế biến thành các món nhậu rất thích hợp. Trung bình một ngày bỏ ra 2 giờ đồng hồ sẽ bắt được 3- 5 kg chuột là chuyện bình thường”.
Mặc dù mới chỉ 15 tuổi, nhưng em Phan Trọng Khánh (trú tại xã Quang Thành, huyện Yên Thành) đã trở thành 1 thợ săn chuột khá lành nghề. Khánh kể: “Từ nhỏ em đã theo chân các anh, các bác ra đồng để săn bắt chuột. Cho nên bây giờ, săn chuột đã thành thói quen của em. Việc bắt chuột không chỉ ngăn chúng phá hoại mùa màng. Mà bên cạnh đó, dân làng còn có những món ăn bổ dưỡng”.
Chuột đồng có thể được chế biến thành nhiều món ăn đa dạng
Chuột là loài gặm nhấm sống ở những nơi thoáng mát. Chúng chủ yếu ăn các thức ăn nông sản và các thức ăn trong tự nhiên như: cua, ốc… Vì vậy mà chúng rất béo và giàu chất dinh dưỡng. Những người thợ săn chuột ở vùng quê này còn chia sẻ thêm. Chuột sau khi bắt về sẽ được thui rơm vàng. Rồi sau đó, họ bắt đầu tiến hành lột da, cắt bỏ phần đầu, đuôi, chân.
Tùy vào sở thích mỗi người mà thịt chuột được chế biến thành nhiều món khác nhau. Ví dụ như: chuột xào sả ớt cuốn với lá cải cay, chuột nấu giả cầy, chuột nướng, chuột rim xúc bánh đa… Thịt chuột hiện nay không phải chỉ là thực phẩm ăn hàng ngày của các gia đình ở thôn quê. Mà nó còn là những món ăn “đặc sản” mà ở thành phố nhiều người cũng rất ưa thích.