Mít Thái có múi vàng đậm, giòn, ráo nước, vị ngọt thơm và là một loại quả giàu chất dinh dưỡng như vitamin A, C, canxi, sắt, kali, magiê,… Nên từ lâu đã trở thành mặt hàng ưa chuộng và được xuất khẩu nhiều sang các nước. Tuy nhiên, do dịch COVID-19 diễn biến rất phức tạp, phải giãn cách nhiều ngày khiến mọi hoạt động giao thương bị dừng lại. Trong khi thị trường tiêu thụ chính của mít Thái là Trung Quốc nhưng lại khó xuất khẩu, từ đó dẫn đến cung vượt cầu nên rớt giá. Ngoài ra, đa phần nông dân trồng mít Thái mang tính tự phát chưa có sự liên kết nhiều về đầu ra nên việc tiêu thụ thiếu ổn định. Giá mít Thái giảm sâu, để “kéo lại” tiền phân bón người trồng chấp nhận bán với giá thấp.
Giá mít Thái giảm mạnh khi dịch bệnh bùng phát
Từ khi dịch COVID-19 bùng phát trở lại, đặc biệt là liên tiếp thực hiện giãn cách theo chỉ thị 16 của Thủ tướng Chính phủ. Giá mít Thái tại vườn ở các tỉnh như Hải Dương, Thanh Hoá, Đắk Lắk, Đồng Tháp, Long An… liên tục giảm và chưa có dấu hiệu chững lại. Giá mít Thái hiện đã giảm trên 15.000 đồng/kg so với cách đây vài tháng trước giãn cách. Dù đã giảm giá sốc nhưng mít Thái hiện vẫn khó bán. Đặc biệt, do tình hình dịch bệnh COVID-19 và thực hiện giãn cách nhiều ngày. Nên mít Thái không thể xuất khẩu sang các nước. Vì thế các chủ vườn mất nguồn tiêu thụ lớn, phải kêu gọi các khách bán lẻ và đăng lên các chợ mạng. Nhưng lượng người mua vẫn không “thấm vào đâu” so với lượng mít chín mỗi tháng.
Giá mít Thái giảm là do không có nguồn tiêu thụ
Chị Thu Hoàn (chủ vườn mít tại Ninh Giang, Hải Dương) cho biết: “Mình có vườn mít, quy mô hơn 300 cây. Hầu như tháng nào cũng có vài tạ đến vài chục tạ mít chín. Cách đây khoảng 3 tháng, giá mít tại vườn mình xuất đi vẫn ở mức 25.000 đồng/kg. Với mức giá này, các cửa hàng hay siêu thị sẽ bán ở mức 55.000 – 60.000 đồng/kg. Mình không bán lẻ, thậm chí thời điểm đấy mình còn không đủ mít để giao cho các “khách ruột” nhà mình. Bởi số lượng hàng đặt để xuất khẩu sang nước ngoài quá nhiều.
Tuy nhiên, từ khi dịch bùng phát trở lại và phải giãn cách nhiều ngày, các hoạt động giao thương gặp khó khăn. Đặc biệt phía Trung Quốc không thu mua nữa, mình mất nguồn ra. Lượng người mua trong nước và các tỉnh cũng giảm hơn trước rất nhiều. Do đó, giá mít bắt đầu giảm mạnh, từ 25.000 đồng/kg xuống còn 10.000 đồng/kg với khách lẻ. Còn với các khách mua buôn hoặc số lượng lớn từ vài tạ trở lên thì giá chỉ ở mức 8.000 đồng/kg. Mình đăng lên các hội nhóm để bán lẻ nhưng cũng chỉ đủ kéo lại tiền phân bón, chứ công thì không có”.
Anh Tuấn Anh (chủ vườn mít Thái tại Thạch Thành, Thanh Hóa) cũng cho biết: “Giá mít Thái hiện giảm nhiều so với trước dịch. Vì không xuất khẩu sang Trung Quốc được. Nên tôi đành đăng lên các hội nhóm và các chợ mạng để bán đỡ. Đỡ được tiền phân bón được ít nào hay ít đấy”.
Nông dân chưa liên kết được với các doanh nghiệp
Mít là loại cây trồng đặc trưng của vùng nhiệt đới. Nên không phải nước nào cũng trồng được phổ biến như ở nước ta. Tiềm năng xuất khẩu các sản phẩm chế biến từ mít còn rất lớn. Vì rất giàu dinh dưỡng, được cả thị trường trong và ngoài nước ưa chuộng. Tuy nhiên, doanh nghiệp chế biến cần có nguồn nguyên liệu chất lượng tốt với giá ổn định. Nhất là bà con nông dân, không nên chạy theo phong trào trồng mít ồ ạt với kỳ vọng sẽ đạt lợi nhuận khủng. Mà nên tham gia chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ, chế biến để có đầu ra ổn định.
Giá mít Thái giảm mạnh thời gian gần đây một phần do diện tích trồng mít tăng quá nhanh, sản lượng tăng cao, một phần do tiêu thụ khó khăn vì dịch Covid-19. Nhưng sự biến động của thị trường là chuyện thường xuyên xảy ra. Ngay cả những nước có nền sản xuất tiên tiến, hiện đại hơn cũng không tránh được. Đó là hậu quả mà ai cũng có thể nhìn thấy được, không riêng gì với cây mít. Mà bất cứ loài cây nào khi trồng ồ ạt, tăng diện tích mất kiểm soát. Trong khi thị trường không mở rộng kịp thì giá giảm là điều khó tránh.