Ông bà ta ngày xưa vẫn thường răn dạy rằng: “Sống hiền lành, lương thiện – Trời cao ắt có mắt”. Người sống hiền lương có thể bị người đời ức hiếp hoặc luôn chịu phần thiệt thòi. Nhưng nếu bạn đã chọn cách sống này, đồng nghĩa với việc bạn đang gầy dựng phước báo vô cùng lớn, đời này và cả đời sau. Người hiền lành, có đạo đức thường sẽ rất kiên định và có chính kiến. Biết tôn trọng mọi người, nhưng cũng luôn đứng ra bảo vệ quan điểm và lẽ phải của mình. Và tất nhiên họ càng không bao giờ thỏa hiệp với sự sai trái. Điều này đúng với triết lý “Hiền lành nhưng phải luôn kiên định”.
Bản chất của người hiền lành
Những người mà sự hiền lành đã thành bản chất thì họ thường có gương mặt khả ái, hiền hậu. Để có được bản chất hiền lành thì một người phải trải qua nhiều kiếp sống luôn chọn thái độ hiền lành như thế. Đa phần chúng ta bị xen lẫn giữa thái độ hiền lành và hung dữ. Có khi chúng ta cũng chọn thái độ ôn hòa nhẹ nhàng, nhưng cũng có khi chúng ta chọn thái độ phản ứng mạnh. Có những người có gương mặt đẹp nhưng sắc sảo, có thể là tâm họ không hoàn toàn hiền lành.
Có những người có gương mặt đẹp mà hiền hậu, nghĩa là trong quá khứ họ thường giữ kỹ cách phản ứng nhẹ nhàng. Trong hầu hết các trường hợp, chọn thái độ điềm tĩnh là điều đúng đắn nhất. Đó là lý do các nhà chính trị xuất hiện trước công chúng đều cố gắng giữ thái độ hiền lành nhẹ nhàng. Đôi khi gặp tình huống trái ngang như bị la ó, ném giày, hỏi xách mé. Họ vẫn điềm tĩnh ôn hòa và khôi hài để đối phó. Người như vậy là người có bản lĩnh. Thái độ hiền lành cũng là biểu hiện của con người có văn hóa và nền tảng giáo dục gia đình tốt.
Hiền lành là sự chọn lựa của đạo đức và trí tuệ
Tuy nhiên, cái hiền lành của một bậc hiền trí khác với sự nhu nhược của người kém phước. Hiền lành là sự chọn lựa của đạo đức và trí tuệ. Nhu nhược là sự bất lực, vì kém cỏi hoặc thiếu trí tuệ. Người hiền lành có đạo đức sẽ là người kiên định và có chính kiến. Họ tôn trọng mọi người nhưng cũng sẵn sàng lên tiếng bảo vệ quan điểm của mình, bảo vệ lẽ phải. Hiền nhưng không hèn, họ không bao giờ thỏa hiệp với sự sai trái.
Bởi vậy, khi phải chọn lựa giữa đúng và sai, thiện và ác, họ rất Kiên định. Kiên định là sức mạnh. Đạo đức cho ta sức mạnh để kiên định đứng về lẽ phải. Bình thường người có đạo đức có thể ít nói, không phản ứng mạnh. Nhưng khi gặp tình huống phải bày tỏ quan điểm dứt khoát giữa thiện và ác; thì họ có sức mạnh phi thường mà không tiền bạc hay uy quyền nào tác động được. Nhân nào quả nấy, những người như vậy rồi sẽ đi về nơi có cộng đồng những con người cao thượng giống nhau, để họ được hưởng cái hạnh phúc là Sống trong cộng đồng đạo đức.
Tạm kết
Từ bao đời nay, nhân loại từ Đông sang Tây, người hiền ở mọi nơi, mọi ngành nghề, mọi tầng lớp xã hội như mẹ hiền, cha hiền, con hiền, thầy hiền, trò hiền, chủ hiền, dân làng hiền, vua hiền luôn được tôn trọng, và yêu quí. Từ những tìm hiểu và phân tích về các giá trị của sự hiền lành nêu trên. Ta có thể nói: hiền lành là một trong những đức tính cao quý có giá trị nhất được gia đình, xã hội cũng như tôn giáo luôn được trân trọng. Người hiền lành luôn được trọng dụng, và đem lại lợi ích cho gia đình cùng xã hội. Nhưng muốn trở nên hiền lành đòi hỏi mỗi người phải học hỏi điều ngay lẽ phải theo lương tâm và trí khôn mách bảo.
Sau khi đã hiểu cặn kẽ, điều quan trọng là thực hành, sống hiền lành trong gia đình, gia tộc, làng xóm cùng xã hội. Đó, xem ra dễ về phương diện lý thuyết. Nhưng thực tế, để trở thành người hiền lành thật khó. Điều đó đòi hỏi chúng ta ngoài sự luôn học hỏi, còn cần phải quyết tâm từ bỏ tính tự cao tự đại, thói ích kỷ, chỉ nghĩ đến mình, và cho mình là số một, vô cảm trước nỗi đau của tha nhân…